Bốn cách nhận biết dự án ICO tiềm năng

ICO (Initial Coin Offering) là hình thức kêu gọi vốn của các doanh nghiệp tiền kỹ thuật số, phát triển công nghệ blockchain mới ra mắt trên thị trường. Nhà phát triển sẽ rao bán một phần token của dự án ICO hoặc đồng coin nội bộ cho các nhà đầu tư, công chúng quan tâm thông qua các đợt mở bán (crowdsale). Các token bán ra sẽ được dùng như nguồn vốn tiếp tục phát triển sản phẩm và xây dựng hệ sinh thái cryptocurrency của dự án. Về phía các nhà đầu tư, họ hy vọng sẽ kiếm lời từ mua bán chênh lệch token của ICO.

Hiện nay, hầu hết các dự án ICO chấp nhận thanh toán bằng Bitcoin, Ethereum hay các đồng tiền ảo nằm trong top 10 coinmarketcap. Các chuyên gia cho rằng một dự án ICO tốt, đáng để đầu tư phải được thành lập với mục đích rõ ràng, tạo ra các sản phẩm giúp giải quyết các vấn đề trong xã hội. Dự án có sản phẩm thiết thực, khả năng ứng dụng cao càng có tiềm năng, thu hút đầu tư và có mức độ rủi ro thấp hơn nhiều so với các dự án ICO khác. 

Các hoạt động ICO hiện chưa có khung pháp lý chặt chẽ cũng như chịu sự kiểm soát của Chính phủ ở nhiều quốc gia trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Do đó, bất cứ tổ chức nào có khả năng phát hành coin cũng có thể thực hiện ICO.

Đây là điều kiện thuận lợi để nhiều ICO lừa đảo (scam) ra đời, hoặc các dự án mượn danh nghĩa ICO nhưng thực chất hoạt động theo mô hình đa cấp, lợi dụng sự thiếu hiểu biết và ưa thích mạo hiểm của nhiều nhà đầu tư để thuyết phục nhiều người tham gia, làm họ mờ mắt vì những lời hứa hẹn lãi suất cao rồi bất ngờ ôm tiền bỏ chạy.

Một số đơn vị phát triển dự án blockchain chất lượng, thực hiện hoạt động ICO uy tín thu hút được hàng chục triệu USD gọi vốn trên thế giới nhận định việc chưa có các hành lang pháp lý, quy định chặt chẽ cho hoạt động gọi vốn bằng tiền thuật toán, coi đây là một loại tài sản số và các cơ chế bảo vệ nhà đầu tư cũng là một phần nguyên nhân tạo nên các ICO kém chất lượng, lừa đảo. 

''95% các loại token hiện nay có lẽ là vô giá trị. Mặt khác, chỉ cần 5% thể hiện được giá trị của mình là cũng đã có thể tạo ra cuộc cách mạng trong thương mại, thị trường", Jan Miczaika, đối tác quỹ đầu tư nổi tiếng tại Đức HV Holtzbrink cho biết. Để phân biệt một ICO uy tín, có ứng dụng rõ ràng và giải quyết các vấn đề cụ thể, nhà đầu tư cần học cách đánh giá dự án thông qua một số tiêu chí như sau. 

Đội ngũ phát triển dự án

Một dự án ICO có độ tin cậy và tiềm năng phát triển đường dài hay không phụ thuộc lớn vào đội ngũ phát triển, những người vạch ra lộ trình phát triển, chiến lược, kế hoạch marketing, xử lý khủng khoảng... Thông thường, dự án ICO sẽ cung cấp đầy đủ về đội ngũ phát triển và ban cố vấn - nền tảng thông tin cơ bản và quan trọng để nhà đầu tư đánh giá mức độ tin cậy và tiềm năng phát triển của dự án đó. 

Để thẩm định thông tin về đội ngũ sáng lập, có thể dựa trên tiểu sử của họ trên LinkedIn, Twitter, Website, Facebook, báo chí, kinh nghiệm làm việc trước đó. Ngoài ra, các nhà đầu tư cũng cần tìm hiểu các dự án đội ngũ từng thực hiện, mức độ ảnh hưởng tới cộng đồng thông qua số lượng người theo dõi, lượng tương tác của các bài viết chia sẻ trên mạng xã hội…

Ngược lại, một dự án ICO lừa đảo thường ẩn đi danh tính của nhà sáng lập và các thành viên, cung cấp thông tin không rõ ràng về họ, thậm chí làm hồ sơ giả mạo để đánh lừa nhà đầu tư với mục đích xóa dấu vết khi ôm tiền và trốn chạy. 

Thông tin trong bản cáo bạch (White Paper)

Trong hoạt động ICO, "White Paper"- dịch nôm là Sách Trắng/Bản cáo bạch là tài liệu chi tiết cung cấp thông tin về sứ mệnh, chiến lược, chi tiết kỹ thuật, công nghệ…của công ty để nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan về dự án, dựa vào đó đưa ra quyết định đầu tư hay không.

Ngoài ra, các thông tin bên lề quan trọng như mô hình tài chính (cách sử dụng nguồn vốn nhà đầu tư), phân tích SWOT, các vấn đề về pháp luật và lộ trình định hướng được trình bày rõ ràng trong sách trắng cũng coi là cơ sở quan trọng để nhà đầu tư đánh giá dự án chính xác hơn.

Một dự án ICO được giới thiệu mà không có sách trắng, hoặc có nội dung sơ sài, không rõ ràng, thiếu chuyên nghiệp thường có nguy cơ cao là dự án ảo. Một bản sách trắng hoàn chỉnh cần phải cung cấp các nội dung đầy đủ như tình hình cạnh tranh và kích thước thị trường; cách thức hoạt động của token và các trường hợp sử dụng; mốc thời gian phát triển và khởi chạy, chiến lược ICO, ưu đãi về quyền sở hữu token và các vấn đề pháp lý; đội ngũ phát triển, cố vấn và các đối tác; chiến lược quảng bá dự án…

Quá trình bán token

Mỗi dự án ICO phải có hệ thống token, cũng như thông tin về quá trình giao dịch token phải được công bố rõ ràng, minh bạch cùng một địa chỉ bán token riêng. Các token này sẽ được phân bố theo từng lộ trình cụ thể, bởi mỗi giai đoạn của dự án sẽ yêu cầu một số vốn nhất định.

Dự án ICO đáng ngờ là khi hơn 50% token được phân phối cho các thành viên trong nhóm, hoặc tiến độ bán token không được công khai, hay các địa chỉ nhận tiền thưởng là những địa chỉ cá nhân. Do đó, nhà đầu tư khó mà biết được khả năng đem lại lợi nhuận của dự án cũng như dự án có thể kéo dài trong bao lâu.

Mức độ phổ biến với cộng đồng

Một ICO uy tín thường nhận được đánh giá cao và sự ủng hộ của cộng đồng. Trên thế giới hiện có các diễn đàn, website quy tụ đông đảo các nhà đầu tư ICO kinh nghiệm như bitcointalk.org, coinschedule.com…Đây là nơi các nhà đầu tư trên toàn thế giới thảo luận về cryptocurrency, đánh giá và cho  điểm dự án ICO, theo dõi tiến độ ICO…

Để đánh giá độ tin cậy của phản hồi về dự án có thể dựa vào cấp bậc và mức độ hoạt động của người đưa ra nhận xét. Một dự án có mức độ phổ biến cao, nhận được nhiều sự ủng hộ của cộng đồng thì khả năng thành công càng lớn.

Phạm Vân