Cựu nhân viên Tiki khởi nghiệp với dự án Viec.Co

Là một trong 25 startup nổi bật trong cuộc thi Startup Việt 2019 do Báo VnExpress tổ chức, Viec.Co được sáng lập bởi CEO Phan Xuân Cảnh và CTO (giám đốc công nghệ) Nguyễn Sơn Tùng, hai nhân viên đời đầu của sàn thương mại điện tử Tiki. CEO Phan Xuân Cảnh chia sẻ cùng VnExpress về dự án công nghệ việc làm này.

- Cơ duyên nào đã giúp anh xây dựng startup Việc Có?

- Khởi đầu của tôi là một cử nhân kinh tế đối ngoại tại Đại học Ngoại thương Hà Nội, nhưng một cơ duyên bất ngờ tôi được gặp và tiếp xúc sàn thương mại điện tử Tiki, với tiêu chí khởi nghiệp đem niềm vui đến khách hàng. Khi mà gần 10 năm trước ngành dịch vụ vẫn còn là thuật ngữ xa lạ, thì một dự án startup lại lấy khách hàng làm trung tâm, điều này gây ấn tượng cho tôi rất nhiều. Tôi quyết định Nam tiến, bắt đầu đồng hành cùng sàn khởi nghiệp này để vận hành hệ thống dịch vụ chuyển từng quyển sách đến tận tay khách hàng.

Khoảng năm 2015, khi Tiki đã phát triển trên tầm cao mới với lượng đơn hàng bùng bổ vào các mùa cuối năm, doanh nghiệp đứng trước nguy cơ quá tải về hệ thống vận hành. Làm sao để tải được lượng đơn hàng khổng lồ có thể gấp đến 10 lần ngày thường là bài toán đặt ra cho cả nhà quản trị và nhà vận hành như tôi. Nhìn rộng ra, tôi nhận thấy tất cả các doanh nghiệp khác đều gặp trường hợp như vậy, trong khi đó, thị trường có đến 20 triệu lao động tự do.

Nhận thấy tiềm năng của thị trường, tôi ấp ủ ý tưởng tạo ứng dụng tìm việc cho các lao động tự do, đáp ứng nhân sự cho các doanh nghiệp vào các mùa cao điểm. Nhưng phải đến năm 2018, sau khi tham gia khóa học thạc sĩ kỹ thuật toàn cầu của Viện công nghệ Massachusetts (MIT) chi nhánh Tây Ban Nha, tôi và anh Tùng, cựu giám đốc công nghệ (CTO) của Tiki và Vexere mới bắt đầu thực hiện dự án này để giúp ích cho xã hội. 

- Anh đã xây dựng dự án như thế nào?

Từ thị trường lao động vận hành chưa được hiệu quả như hiện tại, tôi và anh Tùng ngồi lại với nhau và quyết định xây dựng nền tảng Việc Có (Viec.Co) để kết nối hiệu quả hơn cung - cầu về lao động. Tại đây, mọi người sẽ được quyền tự do chọn lựa công việc yêu thích với thời gian và thu nhập hợp lý.

Khi thành lập startup này, tôi may mắn có được người bạn đồng hành tin tưởng là anh Tùng. Để đến được với nhau và đưa dự án đến hiện tại, chúng tôi trải qua rất nhiều cung bậc cảm xúc, có hào hứng, có đam mê nhưng đâu đó cũng phải trải qua rất nhiều nỗi sợ hãi và bỏ lỡ nhiều cơ hội.

Khởi đầu đều là dân kỹ thuật, một bên là vận hành, một bên là công nghệ thông tin nên khi trao đổi một vấn đề nào đó, những ý kiến trái chiều là điều không thể tránh khỏi. Nhưng với mục tiêu chung là muốn làm việc cho xã hội, chúng tôi kiềm lại những cái tôi, động viên nhau những lúc khó khăn.

Sau 2 tháng nghiêm túc ngồi lại, tôi và anh Tùng đã đưa ra sản phẩm đầu tiên với nguồn vốn ban đầu đều được hai anh em tích góp với nhau. May mắn sau một thời gian, startup cũng đã nhận được sự đầu tư của các nhà đầu tư thiên thần để xoay vòng vốn và duy trì hoạt động trong thời gian đến.

- Chiến lược của công ty là gì để thu hút, tạo tin tưởng cho đối tác và người lao động tự do?

Chính là chất lượng và giữ vững cái tâm khi làm dịch vụ. Ban lãnh đạo sẽ tìm ra những điểm quan trọng trong các mối quan hệ, thực hiện công việc rõ ràng, giữ chất lượng hàng đầu để tạo sự tin tưởng cho khách hàng và doanh nghiệp. Với nền tảng đều là dân kỹ thuật, chúng tôi mong muốn mang đến cho đối tác và các freelancer một trải nghiệm hệ thống tốt nhất có thể, đáp ứng nhu cầu mọi lúc mọi nơi với dịch vụ 24/7. 

Hiện tại, công ty nỗ lực hết mình để quản lý tệp khách hàng cùng kỳ vọng của họ để thỏa mãn từng nhu cầu nhỏ nhất. Chiến lược hiện tại của doanh nghiệp là tập trung vào những khách hàng lớn, tin cậy như Tiki, Lazada, DHL, Vingroup, Shopee, Kerry Express... để đem lại sự tin tưởng cho các đối tác người lao động và cả thương hiệu.

Với tệp khách hàng lao động tự do, chúng tôi mang đến các chương trình khuyến khích cùng những giải thưởng hấp dẫn cho các nhân sự tự do làm việc năng suất, hiệu quả. Bên cạnh, công ty còn xây dựng đội ngũ nòng cốt, ví như các chiến binh chuyên phục vụ những yêu cầu cấp thiết từ phía đối tác. Với quy mô thị trường lớn và tiềm năng như hiện tại, chúng tôi còn đề ra các giải pháp công nghệ để tăng năng lực quản lý và vận hành.

- Làm sao để không bị quá tải hệ thống nếu dự án nhận quá nhiều đăng ký từ doanh nghiệp và người lao động?

- Ngay từ đầu, Việc Có định hướng xây dựng hệ thống mở rộng để có thể đáp ứng được thị trường tăng cao trong tương lai. Về kỹ thuật, tôi tin tưởng hoàn toàn vào anh Tùng. Với kinh nghiệm chống đỡ nhiều đợt quá tải từ nền tảng kỹ thuật của Tiki - một trong những sàn thương mại điện tử hàng đầu Việt Nam, tôi tin rằng Viec.Co hoàn toàn có thể khống chế được tình trạng này.

Hệ thống ghi nhận được nhiều dữ liệu với thiết kế hứng được các tệp data hữu ích thành những thông tin có ý nghĩa. Bên cạnh, dự án này còn xây dựng hệ thống cảnh báo thông minh, báo cáo tình trạng công việc, hệ thống vận hành về máy chủ để xử lý các công việc theo một quy trình khép kín.

- Tiềm năng thị trường này như thế nào trong tương lai? 

Có thể nói, thị trường việc làm tự do hiện nay là siêu lớn với 20 triệu người lao động tự do, 8 triệu người làm việc không lương (nhân sự nội trợ làm việc tại nhà) tại Việt Nam. Trong đó, thị trường lao động Việt hiện nay có khoảng 18-20% nhân sự làm thêm các công việc bên ngoài để kiếm thêm thu nhập. Chính vì điều này, chúng tôi mong muốn được kết nối với người lao động để họ có thêm 20-30% thu nhập bên ngoài mà lại linh hoạt về thời gian. 

Rộng ra, thị trường Đông Nam Á có đến hơn 100 triệu người làm việc tự do thì cơ hội dành cho công ty nói riêng và các startup công nghệ trong tương lai sẽ càng rộng mở hơn. Châu Á và điển hình là Đông Nam Á là những thị trường đang nổi với cơ cấu dân số trẻ, năng động, sẵn sàng làm thêm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập cũng là một trong những cơ hội lớn của chúng tôi.

- Viec.Co đã đạt được những thành quả nào?

- Hiện tại, dự án có hơn hơn 40.000 người đăng ký tham gia và hiện đang còn tăng nhanh. Với cộng đồng đang tăng trưởng mạnh, mỗi tháng Việc Có tạo ra thu nhập cho trên dưới một nghìn người.

Điều khiến tôi tự hào nhất cho đến thời điểm hiện tại đó là nhận sự tin tưởng của chính các cộng tác viên của mình. Thời gian đầu, có nhiều ý kiến trái chiều về dự án, nhưng các cộng tác viên trong cộng đồng đã tự lên tiếng để bảo vệ công ty, đây là điều hạnh phúc mà không phải ai làm dịch vụ còn non trẻ như chúng tôi có thể nhận được.

- Dự án có điểm gì khác biệt so với các doanh nghiệp trong cùng lĩnh vực? 

- So với các doanh nghiệp hiện tại trong lĩnh vực sàn thương mại việc làm cho các người lao động tự do, chúng tôi có hai điểm khác biệt cơ bản là hệ thống và đối tượng khách hàng nhắm đến. Nếu mục tiêu của các sàn việc làm ở Việt Nam và trên thế giới chủ yếu hướng đến nhân viên văn phòng với các lĩnh vực như thiết kế đồ họa, viết lách, IT... thì công ty hướng đến nhóm khách hàng lao động phổ thông, nội trợ, sinh viên...

Đây là nhóm lao động tự do thường bị bỏ lỡ bởi các doanh nghiệp và công ty mong muốn sẽ mang đến cho phân khúc khách hàng này những công việc phù hợp nhất với khả năng của họ.

- Người lao động và các đối tác sẽ hưởng được những lợi ích gì khi tham gia Viec.Co?

- Công ty thường xuyên đưa ra các chính sách hỗ trợ cho các cộng tác viên như thanh toán nhanh mỗi tháng hai lần để khách hàng đảm bảo chi tiêu cần thiết, tăng khoản thưởng chuyên cần, khuyến khích hành vi chuyên nghiệp khi đi làm. Bên cạnh, công nghệ cũng được chúng tôi đầu tư và thay đổi hoàn thiện nhanh chóng, giúp khách hàng quản lý được dòng công việc và doanh thu là những lợi ích nổi trội nhất mà người lao động nhận được khi tham gia vào dự án.

Ngoài ra, để tránh những trường hợp nghỉ việc giữa chừng ảnh hưởng đến doanh nghiệp và đối tác, chúng tôi sử dụng công nghệ dữ liệu lịch sử để phán đoán hành vi khách hàng, đưa các phương án dự phòng thích hợp. Trong tương lai, công nghệ thông minh này còn dự phòng các rủi ro như thời tiết, sự cố bất ngờ... giúp công ty có kế hoạch dự phòng cho khách hàng, mô hình vận hành trơn tru nhất.

- Những khó khăn nào Việc Có gặp phải khi khởi nghiệp?

Khó khăn nhất có thể bất cứ startup nào cũng gặp phải đó là nhân sự và quản trị dòng tiền. Tôi và anh Tùng luôn cố gắng tìm người phù hợp để đồng hành, nhưng thật sự không thể nào tìm được những cộng sự tâm huyết trong một thời gian ngắn. Bên cạnh, những rào cản ngôn ngữ, nhân sự không có kinh nghiệm cũng là một trong những khó khăn công ty gặp phải. 

Câu chuyện thiếu tiền có lẽ là kỷ niệm đáng nhớ nhất của tôi khi khởi nghiệp. Trước khi thực hiện dự án, chúng tôi đều nghĩ đơn giản, thiếu tiền thì mình cầm cố căn nhà mấy tỷ là xong, nhưng đến khi thực hiện mới thấm được bao nhiêu cũng không đủ duy trì hoạt động. Tham gia các nhóm gọi vốn trong những đợt đầu tiên, chúng tôi lại chỉ sử dụng mô hình vốn được xây dựng dựa vào lời lỗ mà quên đi mất dòng tiền duy trì và tăng trưởng, dẫn đến mới đi được nửa thời gian kế hoạch đã "sạch vốn".

Nhưng may mắn chúng tôi đã nhận được sự tin tưởng, trợ giúp, ủng hộ từ bạn bè, gia đình, đối tác và các nhà đầu tư rót vốn để phát triển dự án Viec.Co. 

- Kỳ vọng của công ty là gì?

- Từ lúc bắt đầu ý tưởng, chúng tôi đã mua rất nhiều tên miền có đuôi .vn nhưng sau cùng lại chọn Viec.co. Đây không chỉ là thể hiện ước mơ mà còn là bước chuẩn bị của công ty để bước ra thế giới mà không bị "neo" lại chữ .vn, giới hạn tại khu vực Việt Nam. Trong thị trường lao động hiện tại, công việc sẽ không hoàn toàn mất đi mà chỉ dịch chuyển từ chỗ này sang chỗ khác và chúng tôi mong muốn là cầu nối hỗ trợ sự dịch chuyển của các lao động tự do khi chuyển từ công việc này qua công việc khác. 

Trong tương lai, Việc Có kỳ vọng sẽ là cánh tay đắc lực cho bộ phận nhân sự để tìm nguồn nhân lực phù hợp và là địa chỉ tin cậy của phân khúc khách hàng phổ thông, với kỹ năng đơn giản, chỉ cần đào tạo từ 3-6 tháng, ít cơ hội trong xã hội này.

Viec.Co là một trong 25 startup nổi bật của chương trình bình chọn Startup Việt 2019 do Báo VnExpress tổ chức. Startup được khán giả bình chọn nhiều nhất sẽ nhận gói truyền thông trị giá 200 triệu đồng. Độc giả bình chọn may mắn nhất sẽ nhận quà là một điện thoại iPhone 11 Pro Max.

Chương trình bình chọn Startup Việt được tổ chức nhằm kết nối, ươm mầm, tìm kiếm các startup nổi bật trong nhiều lĩnh vực tại Việt Nam; góp phần thúc đẩy tinh thần sáng tạo khởi nghiệp, vinh danh những mô hình kinh doanh đột phá, phát triển bền vững và hữu ích về kinh tế - xã hội...

Hiền Trang