'Covid-19 là lúc startup thể hiện bản lĩnh'

Gobi Partners là một trong những quỹ đầu tư mạo hiểm đầu tiên hiện diện tại khu vực Đông Nam Á với tổng giá trị danh mục đầu tư vào khoảng 1,1 tỷ USD. Thành lập năm 2002, quỹ này đã rót vốn cho hơn 250 doanh nghiệp khởi nghiệp, chủ yếu thuộc giai đoạn đầu, và hiện đặt trụ sở tại Kuala Lumpur, văn phòng tại Bangkok, Jakarta, Singapore, Manila, TP HCM, Bắc Kinh, Hong Kong, Thượng Hải, Tokyo. 

Gobi Partners cũng là một trong những đối tác chiến lược của Grab Ventures Ignite, chương trình tăng tốc khởi nghiệp dành cho các startup giai đoạn đầu tại Việt Nam.

Ông Kenneth Tan - Phó chủ tịch phụ trách Đầu tư Gobi Partners chia sẻ với VnExpress nhận định về doanh nghiệp khởi nghiệp Việt Nam trong bối cảnh Covid-19 đang ảnh hưởng đến toàn nền kinh tế trong nước lẫn thế giới.    

- Covid-19 đang tác động thế nào đến cộng đồng khởi nghiệp Việt, thưa ông?   

- 95% doanh nghiệp trên toàn cầu đều đang chịu ảnh hưởng từ đại dịch, và startup không phải ngoại lệ. Một số lĩnh vực sẽ chịu tác động nặng hơn, chẳng hạn du lịch, nhà hàng - khách sạn. Nhưng một số  khác có sức kháng cự tốt hơn, chẳng hạn các lĩnh vực hoạt động chủ yếu dựa vào công nghệ, bao gồm cả các đơn vị thuộc danh mục đầu tư của chúng tôi. 

Dù vậy, tôi cho rằng tất cả đều phải sẵn sàng ứng phó. Trước hết, cần ngồi lại và xác định cho rõ doanh nghiệp đang chịu tác động cụ thể như thế nào, phát sinh vấn đề gì. Các bạn cũng cần chuyển đổi trọng tâm hoạt động nếu cần thiết. Thay vì chăm chăm vào tăng trưởng, vấn đề lớn nhất hiện tại là sống còn. Để tồn tại được qua Covid-19, tôi cho rằng các bạn sẽ phải đưa ra những quyết định khó khăn.   

- Cụ thể đó có thể là những quyết định gì?

- Startup cần đảm bảo đủ lượng vốn cần thiết để sống được trong một khoảng thời gian dài bởi chúng ta chưa biết dịch sẽ diễn tiến như thế nào. Việc thay đổi chiến lược, kế hoạch đã đề ra trước dịch cũng rất cần thiết. Trong một vài tình huống, việc thu hẹp quy mô hoạt động cũng sẽ giúp các bạn tồn tại tốt hơn. Đã đến lúc thiết lập kế hoạch xử lý khủng hoảng và đặt nó làm ưu tiên hàng đầu. 

Tuy nhiên chúng tôi cũng tin rằng đây là cơ hội để các bạn thực sự nhìn nhận lại năng lực và khả năng vượt qua thử thách của đội ngũ. Bản thân quỹ đầu tư cũng coi đây là cơ hội để đánh giá khả năng thành công trong tương lai của các doanh nghiệp. Chính khi khó khăn mới là lúc chúng ta thể hiện bản lĩnh của mình.

- Vị thế của startup Việt Nam hiện tại như thế nào nếu đặt trong mối tương quan với các thị trường khác trong Đông Nam Á? 

- Việt Nam là một trong những thị trường khởi nghiệp năng động nhất khu vực. Các bạn tăng trưởng rất nhanh, cả về những chỉ số kinh tế vĩ mô lẫn cộng đồng khởi nghiệp nói riêng. Các bạn có dân số trẻ với cơ cấu dân số "vàng" và nhóm dân số có thu nhập trung bình đang chiếm tỷ lệ rất cao, rất hấp dẫn với doanh nghiệp mới và cả những nhà đầu tư ngoại. 

Về nội lực của cộng đồng khởi nghiệp, có rất nhiều sản phẩm, mô hình, giải pháp đột phá xuất phát từ nỗ lực và sáng tạo của startup Việt Nam. Điều đó cũng cho thấy các bạn thực sự đang sở hữu lực lượng nhân tài rất quý giá.

Tuy nhiên, có vẻ như các bạn vẫn còn đang quá chú trọng vào thị trường trong nước. Tôi tin điều này cũng xuất phát từ lý do hợp lý, khi cộng đồng mới chỉ thực sự nở rộ trong khoảng vài năm trở lại đây. Tôi tin trong thời gian tới, các bạn hoàn toàn đủ sức chiến thắng thị trường nội địa và cả thị trường quốc tế.

- Cơ duyên nào dẫn đến hợp tác giữa Gobi Partners và Grab Ventures Ignite?

- Chúng tôi có một cuộc trò chuyện về việc làm thế nào để phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam, và nhận ra có rất nhiều quan điểm tương đồng. Hai bên đều tin rằng có thể đóng góp một phần nào đó để thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp tại Việt Nam. Nếu như Grab mạnh về công nghệ thì chúng tôi có nguồn lực và kinh nghiệm phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp nói chung.

Thông qua những hỗ trợ thiết thực, chúng tôi mong muốn đưa startup trở thành những "nhà vô địch" trong nước, sau đó là hướng ra thế giới. Cùng với Grab và Trung tâm Đổi mới Sáng tạo Quốc gia, chúng tôi có thể chia sẻ kinh nghiệm, mạng lưới đối tác, chuyên gia, cố vấn, nhà đầu tư... với các doanh nghiệp tham gia Grab Ventures Ignite. Từ đó chúng tôi thực sự mong có thể nhìn thấy sự xuất hiện của những "kỳ lân" Việt Nam tiếp theo.

- Tiêu chí của quỹ là gì khi tìm kiếm startup trong chương trình này?

- Trước hết chúng tôi tìm kiếm các startup ứng dụng công nghệ vào mô hình kinh doanh, thuộc các lĩnh vực như thương mại điện tử, logistics, công nghệ tài chính, trí tuệ nhân tạo... Riêng tôi, tôi sẽ rất quan tâm đến năng lực của nhà sáng lập và đội ngũ quản lý. Kế đến là mô hình kinh doanh, mô hình sản phẩm, các bạn đáp ứng nhu cầu của người dùng như thế nào, làm thế nào để hiện thực hóa chiến lược phát triển... Các chỉ số tăng trưởng, quy mô thị trường cũng sẽ là những yếu tố quan trọng quyết định khả năng được chọn của các bạn.

Riêng trong sự kiện Demo Day, tôi mong muốn được thấy các startup thể hiện một cách súc tích, ngắn gọn những thông điệp mạnh mẽ nhất mà các bạn muốn truyền tải. Các bạn phải chọn lọc được những thông tin quan trọng với giám khảo, các cố vấn, chuyên gia, nhà đầu tư. Đừng quên tập đi tập lại nhiều lần khâu thuyết trình để đảm bảo truyền đạt tốt nhất thông điệp của mình.

Khánh Anh